Tolga Acarlı ile Turquality Üzerine
Consulta Partner'larından Tolga ACARLI Saray Bisküvi firmasının Turquality çalışmasını ve sürecini, firma ile Saray Bülten için gerçekleştirdiği röportajda anlattı.
Saray: Bize öncelikle kendinizi ve Turquality müracaat aşamamızda destek aldığımız firmanız Consulta’yı kısaca tanıtır mısınız?
T.A: 1974 İstanbul doğumluyum. Orta ve lise öğrenimimi Avusturya Lisesi’nde tamamladıktan sonra üniversite eğitimim için ABD’ye gittim. Boston Üniversitesi’nde MBA ve MIS master eğitimimi tamamladıktan sonra danışmanlık sektöründe işe başladım ve 18 yıldır yönetim danışmanlığı yapıyorum. Yönetim danışmanlığı kariyerime ABD’de Deloitte firmasında başladım. 12 yıl ABD’de okuyup, çalıştıktan sonra 2004’de Türkiye Deloitte’a transfer olarak ülkeme geri döndüm. 2009 yılında da Consulta’ya Yönetim Danışmanlığı Ortağı olarak katıldım. 18 yıllık danışmanlık hayatımda Amerika, Avrupa ve Türkiye’de başta perakende ve hızlı tüketim olmak üzere 250’den fazla firmada danışmanlık hizmetlerinde bulundum.
Consulta, 25 yılı aşkın süredir orta ve büyük ölçekli şirketlere ve gruplara, finansal kuruluşlara, çok uluslu şirketlere bağımsız denetim, vergi, outsourcing, eğitim ve yönetim danışmanlık hizmetleri sunan, 120’ye yakın profesyonelin çalıştığı bir grup şirketidir. Consulta olarak farklı disiplinlerde müşterilerimize bütünleşik butik hizmetler sunmakta ve kurumsal gelişimlerine destek olmaktayız. Yönetim danışmanlığı bölümünde odaklandığımız konuların başında Stratejik Planlama, Organizasyonel ve Operasyonel Gelişim, Marka ve Pazarlama Yönetimi, Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma ve Turquality Sürecinde Hazırlık ve Kurumsal Gelişim geliyor.
Consulta olarak Turquality Teşvik programına başvurmak isteyen firmalarda Kurumsal Gelişim kapsamında öncelikle bir inceleme çalışması yaparak firmaların programa ne kadar hazır olduklarını ve operasyonlarının küresel firmaların iyi uygulamalarını kıyas alarak olgunluk seviyelerini değerlendiriyoruz. Değerlendirmemizde Turquality’nin konu başlıkları kapsamında bir çalışma yapıyoruz. Bu çalışmalar: stratejik planlama, marka ve pazarlama yönetimi, satış ve ticaret yönetimi, ürün geliştirme, tedarik zinciri yönetimi, insan kaynakları yönetimi, bilgi teknolojileri yönetimi, finansal performans değerlendirme ve kurumsal yönetim. İncelem çalışmamız sonucunda firmanın her bir alandaki iyileştirme önerilerini belirliyoruz ve Turquality’e hazır olabilmeleri için bir Turquality ve Kurumsal Gelişim Yol Haritası öneriyoruz.
Firmalar ile ikinci aşamada gerçekleştirdiğimiz çalışmamızın kapsamı, firmalar ile Turquality ve Kurumsal Gelişim Yol Haritası kapsamında belirlenen projeleri gerçekleştirerek onları Turquality’e hazır hale getirmek oluyor. Bu kapsamda firmaların bölüm yöneticileri ile ortaklaşa proje ekibi kurarak Turquality’nin gerektirdiği kriterlere firmayı ve markayı uyumlu hale getiriyoruz.
Firmalar Marka Destek veya Turquality kapsamına alındıktan sonra 5 yıllık ülke bazında iş planı yazılmasında markalara destek oluyoruz. Firmanın belirlediği hedef pazarlar bazında pazara giriş stratejileri, ülke bazında rakip analizi, dağıtım kanalı analizi ve ürün analizi yaparak ülke iş planlarını birlikte belirliyoruz.
Firmaların ayrıca Turquality kapsamına alındıktan sonra oluşturdukları Gelişim Yol Haritalarında belirlenen projelerin uygulamalarında da firmalar ile birlikte çalışarak, kurumsal gelişimlerine destek oluyoruz.
Saray: TURQUALITY® Nedir , TURQUALITY destek programının ana amaçları nelerdir?
T.A: Turquality Programı en geniş anlamıyla devletimizin Türkiye markalarını yurtdışına açılım ve büyüme anlamında desteklediği bir marka destek ve gelişim platformu. Turquality’nin başlangıç aşamasında ana hedef Türkiye’den dünya markaları çıkarmak üzerine kurulmuştu. Dünyada imajı yüksek ülkelere baktığımızda hep ekonomisi ve refah seviyesi gelişmiş, kalite algısı ve kişi başına yaratılan değerin yüksek olduğu ülkeler karşımıza çıkıyor. Örnek olarak; ABD’de Coca Cola, Apple; Almanya’da Mercedes, BMW; İtalya’da Versace, Armani; Fransa’da Louis Vitton, Chanel, Hollanda’da Heineken, Unilever; Japonya’da Toyota, Canon gibi markalar hem ülkelerinin bilinirliğinin artmasında, hem kalite algısının gelişmesinde, hem de ekonomilerinin yükselmesinde ülkelerine önemli ölçüde destek oluyorlar.
Turquality Programı, Türkiye’den dünya markası çıkarmak vizyonu ile “Made in Turkey” imajını yükseltmek ve ülke bilinirliğini artırmak, firmaların vizyonlarını ve marka-pazarlamaya olan bakış açılarını geliştirmek, firmaların kurumsal gelişimlerinde destek olmak için finansal destek sağlıyor. Turquality ve Marka Destek programındaki firmalar Türkiye’nin ihracatını ve 2023 ihracat hedefi olan 500 milyar ABD Doları’na ulaşma hedefini de önemli ölçüde destekliyor.
Markaları ile Turquality kapsamına girebilmek için başvuran firmaların değerlendirme sürecinden geçebilmeleri için kurumsallık ve sürdürülebilirlik açısından yüksek ölçüde bir olgunluk seviyesine sahip olmaları gerekiyor. Bu süreçte firmalar uluslararası markaları örnek alarak operasyonlarına dünyadaki iyi uygulamaları adapte etmeye çalışıyorlar. Programın firmalara olan en büyük katkısını, bu süreçte firmaların vizyonlarını geliştirerek markalaşmanın gerektirdiği organizasyonel yetkinliklere sahip olmalarını sağlaması olarak görüyorum. Markalar Turquality’den aldıkları destekler ile yurt dışında daha odaklı ve cesur kararlar alabiliyorlar ve markalarına yaptıkları yatırımlara daha yüksek bir bütçe ayırabiliyorlar.
Saray: TURQUALITY® projesine başvurmak için sağlanması gereken ön koşulları kısaca anlatabilir misiniz?
T.A: Firmanın Turquality kapsamına girebilmesi için ön koşullar:
- Başvuran markanın tescilinin bir Türk şirketine ait olması ve çoğunluk hissenin Türk şirketine ait olması
- Markanın yurtiçinde ve hedef pazarlarının en az birinde tescilinin yapılmış olması
- Markanın Türkiye’de ticari veya sinai faaliyette bulunan bir şirkete ait ürünlerinin olması veya gastronomi sektöründe faaliyet gösteren zincir restoran markası olması
- Firmanın Turquality Projesi Ön Değerlendirme Seti’ni doldurarak kendini program doğrultusunda değerlendirmesi
Saray: TURQUALITY® kapsamındaki firmalar hangi alanlarda, kaç yıl ve ne oranda destek alabiliyor?
T.A: Turquality destekleri 5 + 5 yıl olmak üzere toplam 10 yıldan oluşuyor; Turquality’nin alt destek programı olan Marka Destek ise 4 yıllık bir program. Teşvik Programına Marka Destek kapsamında başlayan ve 4 senesi tamamlayarak Turquality’e geçen firmaların bu kapsamda kullanabilecekleri en fazla süre 6 yıl; toplamda destekler 10 yılı aşamıyor.
Turquality Teşvikleri 8 ana alanda toplanıyor:
- Tanıtım, Reklam ve Pazarlama Faaliyetlerinin Desteklenmesi
- Yurtdışı Birimlere İlişkin Giderlerin Desteklenmesi
- Franchise destekleri
- Kurumsal Danışmanlık Destekleri
- Lokasyon araştırması, hukuk ve belediye, vb. giderlere ilişkin destekler
- Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik alınan sertifikasyonlara ilişkin destekler
- Patent, Faydalı Model, Endüstriyel Tasarım ve Marka Tescil Harcamalarının Desteklenmesi
- Moda/Endüstriyel Ürün Tasarımcısı ile Aşçı/Şef Giderlerinin Desteklenmesi
Saray: Şu an TURQUALITY® desteği alan kaç firma vardır, bizim sektörümüzden hangi firmalar Turqualıty kapsamındalar?
T.A: Turquality Destek Programı kapsamında 100 firmanın 111 markası, Marka Destek Programı kapsamında 53 firmanın 54 markası bulunuyor. Çikolata, Bisküvi ve Kek Sektöründeki Turquality Markaları: Ülker, Şölen ve Eti.
Saray: TURQUALITY® desteğinin işletmelerin kurumsallaşmasına ve marka performansına katkısı konusunda görüşlerinizi alabilir miyiz?
T.A: Turquality Programı küresel olarak dünya markası olmuş firmaların en iyi uygulamaları örnek alınarak hazırlanmış bir destek platformu. Dolayısıyla, Turquality Programı’na hazırlanmak isteyen firmalar ciddi bir dönüşüm sürecinden geçmek zorundalar, bunun başında da kurumsallaşmak geliyor. Şirketin çalışanlardan bağımsız olarak işleyebilmesi, sürdürülebilir olması ve finansal sağlığının yerinde olması önemli kriterler arasında. Turquality Programı’na hazırlık aşamasında firmalar hem stratejilerini dokümante ediyorlar, operasyonlarında gerekli iyileştirmeleri sağlıyorlar, organizasyonlarını yeniden yapılandırıyorlar ve boş ve gerekli olan insan kaynağını dolduruyorlar – bütün bu çalışmalar kurumsallaşmayı destekleyen faaliyetler.
Bunu yanında Turquality Programı’na girmek için markanın performansının da yüksek olması gerekiyor, bu da markanın bulunurluğunun ve bilinirliğinin de yüksek olmasını gerektiriyor. Turquality markaları düzenli olarak markalarına yatırım yapıyorlar ve düzenli iletişim ile markanın gücünü artırmayı hedefliyorlar. Özellikle yurtdışına açılımda çekingen davranan Türk markaları Turquality’nin desteği ile gerçekleştirmek istedikleri açılımı daha hızlı ve kendilerine güvenerek yapabiliyorlar. Bu markaların yöneticilerinin vizyonları küresel rekabete hazır ve insan kaynağı olarak da yeterli kalifikasyona sahipler. Genelde bu firmaların finansal güçleri de oldukça iyi olduğundan, pazarlama ve markalaşma çalışmalarına da kaynak ayırabiliyorlar
Saray: SARAY’In TURQUALITY® sürecinden ve bize sağlayacağı katkılardan kısaca bahsedebilir misiniz?
T.A: Saray ilk olarak 2006 yılında Turquality Programına katılmak için başvurmuş ve Marka Destek Programına kabul edilmiş. Saray markasının destekleri, Marka Destek programı 4 yıl olduğundan, 2011 yılında sona ermiş. 2011 yılından sonra ihracattaki büyümesine hız katan ve Türkiye’de ihracatta en hızlı büyüyen markalar arasına giren Saray tekrar Turquality’e başvurarak programa kabul edilmeyi hedeflemektedir.
Turquality’e hazırlık sürecinde Saray bünyesinde kurumsallaşma çalışmaları hız kazanmıştır ve stratejik planlama, insan kaynakları, marka ve pazarlama yönetimi gibi konulara verilen önem de yükselme olmuştur. Firma önemli bir değişim sürecinden geçmektedir ve yönetimden, çalışanlara tüm Saray ailesi bu değişimin bir parçası olacaktır. Hedef dünyada küresel markalar arasına girebilmek ve bu yolda ilerlemek. Turquality Programı bunun için doğru bir yol gösterici ve araç. Saray, bu fırsatı iyi değerlendirmesi ve Turquality kapsamında öngörülen değişiklikleri bünyesinde uygulaması durumunda başarılı sonuçlar elde edecektir ve hedeflerine ulaşacaktır.