İngilizce
Türkçe
Kas
Paylaş:
Çok Tehlikeli Sınıftaki İşyerlerinde Teşvik Uygulaması
İşyeri tehlike sınıfları, işyerinde yapılan işe göre üç temel kategoriye
ayrıştırılmaktadır. Bunlar, az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli
işlerdir.Çok tehlikeli işlerde iş kazası riskinin yüksekliği sebebiyle,
işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği yönünde tedbirlerini arttırması
amacıyla teşvik uygulanmaya başlanmıştır.
Buna göre, 3 yıl içerisinde ölümlü ya da sürekli iş göremezlik geliri
bağlanmasıyla sonuçlanan iş kazası olmaması durumunda işveren
işsizlik sigortası primi %1 azaltılarak uygulanmaktadır.
Yasal Dayanak
23.04.2015 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren
6645 sayılı Kanun ile 4447 sayılı Kanuna eklenen Ek Madde 4
kapsamında çok tehlikeli sınıfta yer alıp ondan fazla çalışanı
bulunan ve üç yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle
sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen işyerlerinde çalışanların
işsizlik sigortası işveren payı teşvik olarak bir sonraki takvim
yılından geçerli olmak üzere ve üç yıl süreyle %1 olarak alınacağı
hüküm altına alınmıştır.
31.12.2018 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren
"Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan ve Ondan Fazla Çalışanı Bulunan
İşyerlerinde İşsizlik Sigortası Primi İşveren Payı Teşvikinden
Yararlanılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ" ile söz
konusu teşvikin nasıl uygulanacağı açıklanmıştır.
Teşvikten Yararlanma Şartları
Teşvikten faydalanabilmek için, faydalanmaya başlanılmasından
önceki 3 yıllık sürede şartları sağlamış olmalıdır.
Bu şartlar şunlardır;
a) İşyerinin çok tehlikeli sınıfta yer alması gerekmektedir.
b) İşverenin Türkiye genelinde çok tehlikeli sınıfta yer alan
işyerlerinde her ay toplamda ondan fazla çalışanı bulunması
gerekmektedir.
c) Ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası
meydana gelmemesi şarttır.
ç) İşyerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış ve devam eden iş
sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin, iş güvenliği
uzmanı ve işyeri hekimi ya da Bakanlıkça yetkilendirilmiş kurum
ve kuruluşlar ile yapılmış bir sözleşmesinin bulunması şarttır.
Şartlara Esas 3 Yılın Hesabı
Teşvikten yararlanmaya esas şartların sağlanması gereken süre,
teşvikten yararlanmaya başlanılacak takvim yılından bir önceki
yılın son ayından/döneminden başlanılarak geriye doğru üç yıl
olarak hesaplanır.
Teşvikten yararlanmaya esas şartların sağlanması gereken üç yıllık
süre, bir takvim yılı içerisinde Ocak ayı dışında diğer aylarda ilk
defa tescil edilen işyerleri için tescil edildiği tarihi takip eden
takvim yılının Ocak ayından itibaren hesaplanır.
Örneğin: 12/2/2016 tarihinde açılmış olan işyeri, 2017/Ocak ila
2019/Aralık aylarında şartları sağlaması kaydıyla bu teşvikten
2020/Ocak ayından itibaren yararlanabilecektir.
Çalışan Sayısı Hesabı
Çalışan sayısının toplamda ondan fazla olup olmadığının
tespitinin yapılması gerekir.
Bunun için,
a) Çalışan sayısının hesabında, aynı işveren tarafından Türkiye
genelinde çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalıştırılan
toplam sigortalı sayısı esas alınır.
b) Asıl işveren alt işveren ilişkisi kurulan işyerlerinde alt işverenin
çalışanları asıl işverenin toplam çalışan sayısına veya asıl işverenin
çalışanları alt işverenin toplam çalışan sayısına dahil edilmez.
c) Stajyerler sayıya dahil edilmez.
ç) İşyerinde çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve
ücret ödenmeyen sigortalılar toplam çalışan sayısına dahil edilir.
d) Her bir ayda Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve
hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki
aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülür.
e) Ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar, toplam sigortalı
sayısına dahil edilir.
Teşvikten Yararlanma Süresi
Teşvikten yararlanma süresi, işyerinin teşvikten yararlanmaya esas
şartları sağladığı üç yıllık süreyi takip eden takvim yılından geçerli
olmak üzere üç yıldır.
Örneğin, Şartları 2018/Ocak ila 2020/Aralık ayları arasında
sağlayan işyeri, 2021/Ocak ayı ila 2023/Aralık ayları arasında şartları
sağlamaya devam etmesi halinde bu süre boyunca teşvikten
yararlanabilecektir.
Teşvikten yararlanmak için yapılacak işlemler ve başvuru
Kural olarak başvuru şartı bulunmuyor.
Sadece, teşvik uygulamasına son verilmiş işverenler varsa, tekrar
yararlanmayı talep etmesi halinde başvuru gerekmektedir.
Teşvikin hesaplanması
3 yıl süreyle, sigortalılara ilişkin prim ödeme gün sayısı dikkate
alınmak suretiyle prime esas kazançlar üzerinden %1 olarak
hesaplanarak tahsil edilir.
Teşvik uygulamasının sona erdiği haller
Teşvikten yararlanılacak üç yıllık sürede aşağıda belirtilen
durumlardan herhangi birinin oluşması halinde teşvik
uygulamasına son verilir:
a) İşyerinin tehlike sınıfının düşmesi halinde takip eden ay
başından itibaren işyerinin teşvik uygulamasına son verilir.
b) Çalışan sayısının on ve altına düşmesi halinde takip eden ay
başından itibaren işyerinin teşvik uygulamasına son verilir.
c) Ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası
meydana gelmesi halinde, ilgili durumun tespit edildiği tarihi
takip eden ay başından itibaren işyerinin teşvik uygulamasına son
verilir.
ç) İşyerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış ve devam eden iş
sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin, İSG uzmanı
ve işyeri hekimi ya da İSG Hizmetleri Yönetmeliğine göre
Bakanlıkça yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlar ile yapılmış bir
sözleşmesinin bulunmaması halinde, iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin alınmadığı ay başından itibaren işyerinin teşvik
uygulamasına son verilir.
d) İşsizlik sigortası primi işveren payı teşvikinden yararlanma
süresinde işyerinin kapanması halinde, işyerinin kapandığı
tarihten itibaren teşvik uygulamasına son verilir
Asıl işveren alt işveren ilişkisinin kurulduğu işyerlerinde alt
işverenin asıl işverene bağlı işyerinde ölümlü veya sürekli iş
göremezlik ile sonuçlanan iş kazası yaşanması halinde alt
işverenin ve asıl işverenin teşvik uygulamasına son verilir. Asıl
işverenin işyerinde ölümlü veya sürekli iş göremezlik ile
sonuçlanan iş kazası yaşanması halinde alt işverenin teşvik
uygulamasına son verilmez.
Diğer Hususlar
- Teşvikten haksız olarak yararlanma durumunun olması halinde
işverenlerin eksik ödedikleri primler, gecikme cezası ve
gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilir.
- Teşvikten yararlandıktan sonra, teşvikten yararlanmaya esas
şartların arandığı üç yıllık sürede veya teşvikten yararlanılan üç
yıllık sürede, ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş
kazasının meydana geldiğinin tespit edilmesi halinde, teşvikten
yersiz yararlanılmış sayılacağından, teşvikten yararlanılan tüm
aylara ilişkin ödenen işsizlik sigortası işveren hissesi primleri
gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil
- Teşvikten yararlanan işverenlerden, ölümlü veya sürekli iş
göremezlikle sonuçlanan iş kazalarını bildirmeyenlerin veya geç
bildirenlerin kapsama giren tüm işyerleri için iş kazasının
meydana geldiği tarihten itibaren eksik ödedikleri işsizlik
sigortası işveren hissesi primleri, gecikme cezası ve gecikme
zammı ile birlikte tahsil edilir. Bu işverenler, teşvikten iş
kazasının tespit edildiği tarihi takip eden aydan itibaren beş yıl
süre ile yasaklanırlar.
