Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 20 Mart 2023 tarihinde Tüzel Kişilerin Döviz Pozisyon Raporlaması başlıklı talimatı ile yurt içinde faaliyet gösteren bankalardan kullandığı nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan tüzel kişi firmaların döviz pozisyon raporlarını her ayın ilk 10 iş günü içerisinde, https://tcmbveri.gov.tr adresinde oluşturulan "Özet Döviz Pozisyon Raporu" linki üzerinden Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’na bildirmesi gerekmektedir.

Bildirimlerin, T.C. Ticaret Bakanlığı Merkezi Sicil Kayıt Sisteminde (MERSİS) kayıtlı firma yetkilileri ve/veya MERSİS’te kayıtlı firma yetkilileri tarafından sistemde tanımlanan diğer kullanıcılar tarafından yapılması gerekmektedir.

 

İlk raporlama Mart 2023 dönemi için yapılacak olup, 2023 Nisan ayının ilk 10 iş günü içerisinde tamamlanacaktır. Şartları taşıyan şirketlerin takip eden aylarda da stok kredi bakiyelerinin raporlama sınırının üzerinde olması durumunda, raporlamalar aylık frekansta bildirilmeye devam edecektir.

 

Konuya ilişkin “Sıkça Sorulan Sorular” ve cevaplarından örnekler şu şekildedir;

 

Bildirim yükümlülüğü kapsamına hem YP hem TL krediler dahil midir?

 

Evet, yükümlülük kapsamına Türk Lirası ve yabancı para nakdi ve gayri nakdi tüm krediler dahildir.

 

Bildirim yükümlülüğü kapsamı belirlenirken aylık kullanım mı yoksa ay sonu bakiyesi mi esas alınacaktır?

 

Ayın son iş gününde tüm bankalardaki Türk Lirası ve yabancı para nakdi ve gayri nakdi toplam stok kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan firmalar kapsam dahilindedir.

 

Bildirim yükümlülüğünün belirlenmesinde ilişkili kuruluşlara borçlar ve banka dışı finansal kuruluşlara olan borçlar dikkate alınacak mıdır?

 

Hayır, bildirim yükümlülüğü sadece Bankalardan temin edilen veya bu kuruluşların teminine aracılık ettiği ya da garanti verdiği krediler uyarınca belirlenmektedir.

 

Bildirim yükümlülüğünün belirlenmesinde anapara ve faiz tahakkuklarından hangisi esas alınacaktır?

 

Yükümlülüğün belirlenmesinde yalnız kredi anapara tutarları esas alınacak olup faiz tahakkukları yükümlülüğün belirlenmesinde dikkate alınmayacaktır.

 

Leasing ve faktöring kredileri bildirim yükümlülüğü oluşturur mu?

 

Bankalardan temin edilen leasing ve faktöring kredileri de bildirim yükümlülüğü oluşturacaktır.

 

15 milyon ABD doları ve üzerinde yabancı para nakdi kredi bakiyem olduğu için Sistemik Risk Veri Takip Sistemine bildirim yapmakla yükümlüyüm, Özet Döviz Pozisyon Raporunu yine de dolduracak mıyım?

 

Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile belirlenen limitler dâhilinde olan firmalar bu formun haricinde Sistemik Risk Veri Takip Sistemi üzerinden aylık düzenli raporlamalarına devam edeceklerdir. İki raporlamanın kapsam ve amaçları farklıdır.

 

Özet Döviz Pozisyon Raporu ile ilgili veri bildirim yükümlülüğü nasıl sona eriyor?

 

Yurt içi tüm bankalardan nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyeniz 5 milyon TL altında olduğu aylarda bildirim yükümlülüğünüz bulunmuyor.

 

Özet Döviz Pozisyon Raporu hangi finansal raporlama çerçevesine göre hazırlanacaktır?

 

Hesapların ölçümü ve değerlemesinde aksi belirtilmediği sürece Vergi Usul Kanunu ve ilgili diğer düzenlemeler dikkate alınacaktır. Raporun ayrı bir sayfasında hesap kalemlerine ilişkin detaylı açıklama mevcuttur. Vergi Usul Kanunu uyarınca raporlama yapmayan veya konsolide raporlama yapacak tüzel kişiler, durumlarını kurumsalizleme@tcmb.gov.tr adresine bildirecektir.

 

Özet Döviz Pozisyon Raporunu doldururken hangi dönemi dikkate almalıyım?

 

Özet Döviz Pozisyonu Formu, raporlama yükümlülüğünün doğduğu ayın sonundaki mevcut döviz pozisyonu ve bu tarihten sonraki üç aya ilişkin yabancı para varlık ve yükümlülük oluşumu dikkate alınarak raporlanacaktır. Ayrıca tüm vadelere ilişkin pozisyon durumu da bilgi amaçlı olarak doldurulacaktır.

 

Özet Döviz Pozisyon Raporunu doldurduğum anda kesinleşmemiş hesap kalemleri için nasıl giriş yapmalıyım?

 

Alacak ve borç hesapları için reeskont hesaplanması yapılmayacaktır. Stoklar, alacak ve borçlar kalemleri en son kesinleşmiş veri ile diğer parasal kalemler en güncel haliyle bilançoya yansıtılacaktır.

 

Özet Döviz Pozisyon Raporunu doldurmak için ayrıca mizan hazırlamam gerekiyor mu?

 

Veri formu içerisinde belirli bilanço kalemlerine yer verilmiş olup bilanço ana toplam (aktif-pasif toplamı) veya ara toplamı (varlık-yükümlülük toplamları) gibi ilave hesaplama gerektirecek tutarlar istenmemektedir. Sadece talep edilen kalemlere ilişkin bakiye bilgisi istendiğinden ayrıca mizan hazırlanması gerekmemektedir.

 

Özet Döviz Pozisyon Raporunu doldururken hangi para birimini esas alacağım?

 

Tüm tutarlar, yabancı para cinsinden hesap bakiyelerinin Türk Lirası cinsinden karşılığı olarak raporlanacaktır. Buna göre ABD doları, Euro ve diğer yabancı para, raporlama tarihi itibarıyla geçerli olan ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan döviz alış kurları kullanılarak Türk Lirasına çevrilecek ve toplanarak ilgili alanlara yazılacaktır.

 

Saygılarımızla,

CONSULTA Vergi

 

(*) Sirkülerlerimizde yapılan açıklamalar yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kesin işlem tesis etmeden önce uzmanlarımızdan görüş ve yönlendirme alınmasını önemle tavsiye ederiz. Bu sirkülerlerin amacı tek başına uygulamalara yön vermek olmayıp; mükelleflerimizin risk, fırsat ve değişiklikler hakkında güncel bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Yegâne kaynak olarak sirkülerlerimizdeki açıklamaların kullanılması halinde doğabilecek olası zararlardan CONSULTA sorumlu olmayacaktır.