15 Yıl 3600 Günden Emeklilik Bir Kez Kullanılabilecek - 06 Ekim 2020

Konu: Yaş Dışındaki Diğer Şartları Sağlayan Sigortalıların Sosyal Güvenlik Kurumundan Alacağı Kıdeme Esas Yazı İle Sözleşmelerini Sona Erdirmeleri

06.10.2020

15 Yıl 3600 Gün Nedir?

• Emeklilik için üç temel şart bulunmaktadır. Bunlar, yaş, sigortalılık süresi ve prim gün sayısıdır. tazminatı ödenmesi gereken hallerden biri de yaş dışındaki emeklilik şartlarını sağlayan çalışanların bu gerekçeyle iş sözleşmelerini sona erdirmeleridir. 
• Buna ilişkin dayanak 1475 sayılı Kanunun 14. maddesinde yer almaktadır ve buna göre "506 Sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle" sözleşmesini fesheden çalışanlar bir kıdem yılını doldurmuşlarsa, kıdem tazminatına hak kazanmaktadırlar.
• Daha çok 15 yıl 3600 gün olarak bilinen bu hal aslında yaş dışındaki emeklilik şartlarını sağlayan kişilerin tümünü kapsamaktadır.
• 08.09.1999 öncesi ilk defa sigortalı olan (ilk defa uzun vadeli sigorta kolları primi ödenen tarih) kişiler için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün ile yaş dışındaki diğer şartlar sağlanmaktadır.
• 08.09.1999 ile 30.04.2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olanlar 25 yıl sigortalılık ve 4500 gün ile ya da sigortalılık süresi gerekmeksizin 7000 prim günü ile yaş dışındaki diğer şartları sağlamaktadırlar.
• Bu şartı sağlayan sigortalılar, Sosyal Güvenlik Kurumundan kıdem tazminatına esas yazı alabilmektedirler.

Yaş Dışındaki Diğer Şartları Sağlayan Çalışanlar Ve Fesih Süreci: Yargıtay

•  Sosyal Güvenlik Kurumumdan kıdem tazminatına esas yazı alan çalışanlar, iş sözleşmesini herhangi bir ihbar bildirimine gerek olmaksızın sona erdirebilmektedir.
• Bugüne değin, bu konuyla ilgili yargıya taşınan birçok olayda, hakkın kötüye kullanımı, birden fazla kullanım vb. konular değerlendirilmiştir.
• Yargıda görüş ayrılıklarının giderilmesine yönelik olarak Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin, 7. Hukuk Dairesinin ardından kapatılması ve sadece Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin (iş hukuku alanında) faaliyet gösterecek olmasıyla birlikte, Eylül ayı içerisinde daireler arası görüş farklılıkları değerlendirilmiştir.
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin bir kararında yer alan "Normal tahsis amaçlı emeklilik ya da yaş hariç emeklilik koşullarının oluşması halinde ayrılmalardan doğan kıdem tazminatı hakkı bir kez kullanılabilecek haklardandır. Işçi bu hakkı bir kez kullandığında bir sonraki çalışma dönemi için bu düzenlemelere dayanarak tekrar kıdem tazminatı isteyemez" hükmü benimsenmiştir.
• Buna göre, yaş hariç emeklilik kriterlerine haiz olan işçi bu yolla kıdem tazminatı alma hakkını sadece bir kez kullanabileceği yönünde görüş ortaya çıkmıştır. Yargıtay tarafından benimsenen bu görüş doğrultusunda, yaş hariç emeklilik kriterlerini haiz olan işçi bu yolla kıdem tazminatı alma hakkını sadece bir kez kullanılabilecektir.

Saygılarımızla,

CONSULTA İş ve Sosyal Güvenlik

(*) Sirkülerlerimizde yapılan açıklamalar yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kesin işlem tesis etmeden önce uzmanlarımızdan görüş ve yönlendirme alınmasını önemle tavsiye ederiz. Bu sirkülerlerin amacı tek başına uygulamalara yön vermek olmayıp; mükelleflerimizin risk, fırsat ve değişiklikler hakkında güncel bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Yegâne kaynak olarak sirkülerlerimizdeki açıklamaların kullanılması halinde doğabilecek olası zararlardan CONSULTA sorumlu olmayacaktır.